08 May 2008

Ο σημαντικότερος Έλληνας V

...
Η κατάληξη σε ένα μοναδικό πρόσωπο, τον σημαντικότερο των Ελλήνων, είναι δύσκολη υπόθεση - όσοι προσπάθησαν να απαντήσουν στο ερώτημα, θα το έχουν συνειδητοποιήσει.

Για να έχω λοιπόν υπεύθυνη άποψη, ξεκίνησα από περίπου 50 άτομα που υπήρχαν στο μυαλό μου και κατέληξα σε μια ντουζίνα, αφαιρώντας ονόματα. Εύκολα λέγεται, δύσκολα εξηγείται, πώς έκοψα τον Ησίοδο, τον Σόλωνα, τον Θαλή, την Σαπφώ, τον Ηράκλειτο, τον Ιπποκράτη, τον Πυθαγόρα, τον Κλεισθένη, τον Αισχύλο, τον Ευριπίδη, τον Αριστοφάνη, τον Θεμιστοκλή, τον Δημόκριτο, τον Σωκράτη, τον Θουκυδίδη, τον Περικλή, τον Αναξαγόρα, τον Πλάτωνα, τον Δημοσθένη, τον Ευκλείδη, τον Κτησίβιο, τον Πτολεμαίο, τον Παυσανία, τον Γαληνό, την Υπατία, τον Ρήγα Φεραίο, τον Κοραή, τον Καποδίστρια, τον Κανάρη, τη Μπουμπουλίνα, τον Ροΐδη, τον Λασκαράτο, τον Καλομοίρη, τον Καβάφη, τον Καραθεοδωρή, τον Γ. Παπανικολάου, τον Δημ. Μητρόπουλο, τον Γιώργο Σεφέρη, τον Οδυσσέα Ελύτη, τον Δημ. Νανόπουλο, τον Μάνο Χατζιδάκι κ.ά. - άπαντες πνευματικά, πολιτικά και ηθικά αναστήματα πρώτου μεγέθους, με όλα τα ελαττώματα των κοινών ανθρώπων και όλη τη σοφία και δημιουργικότητα που θα ευχόταν καθένας για τον εαυτό του.


Τελικά κατέληξα σε έξι (6) ζεύγη, μια ντουζίνα, με (ενδεικτικά) 6 κατηγορίες και 6 εποχές Ελληνισμού. Εδώ τα ονόματα:

Όμηρος - Ηρόδοτος
Αριστοτέλης - Επίκουρος
Αρχιμήδης - Ήρων Αλεξανδρεύς

Κολοκοτρώνης - Καραϊσκάκης
Χαρ. Τρικούπης -
Ελευθ. Βενιζέλος
Δημ. Μητρόπουλος - Μ. Θεοδωράκης

Από αυτούς τους δώδεκα διαλέγω αρχικά μια τετράδα, αποτελούμενη από τον Όμηρο, τον Επίκουρο, τον Αρχιμήδη και τον Κολοκοτρώνη, συνεχίζω και αφαιρώ τον Επίκουρο, οπότε έχω την τελική τριάδα:
  • τοποθετώ στην τρίτη θέση τον Κολοκοτρώνη, ο οποίος ηγήθηκε άτακτων, απείθαρχων και ανεκπαίδευτων ανδρών, χωρίς την υποστήριξη ενός συγκροτημένου κράτους και αντιμετώπισε πολλαπλάσιες οργανωμένες δυνάμεις εχθρικών στρατευμάτων.
  • στη δεύτερη θέση τον Όμηρο, ο οποίος αναγνωρίζεται ως ο δημιουργός της επικής ποίησης του δυτικού πολιτισμού, αν και δεν υπάρχουν σαφείς πληροφορίες για την ύπαρξη και το βίο του.
  • στην πρώτη θέση τον Αρχιμήδη, ο οποίος είναι ο πρώτος γνωστός πολυμαθής και μεγαλοφυής μηχανικός στην παγκόσμια Ιστορία, με επιδόσεις στα Μαθηματικά, τη Μηχανική, την Υδραυλική, την Αεροδυναμική κ.ά.
Σημαντικό ρόλο γι' αυτή την τελική κατάταξη έπαιξε,
  • ως προς τον Κολοκοτρώνη, το γεγονός ότι με την παρουσία και την επιτυχία του έγινε δυνατή η δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους,
  • ως προς τον Όμηρο το γεγονός ότι επί σχεδόν 3 χιλιετίες διαβάζονται τα έπη του και αποτελούν διδακτικό βοήθημα σε όλα τα εκπαιδευτικά συστήματα του κόσμου και, τέλος,
  • ως προς τον Αρχιμήδη, το γεγονός ότι ο «κοχλίας» (έλιξ) αλλά και άλλες επινοήσεις του μεγάλου αυτού ερευνητή χρησιμοποιούνται ακόμα σήμερα ως απλοί μηχανισμοί, π.χ. για την άντληση υδάτων, η οποία παριστάνεται με σχέδιο στο ιταλικό γραμματόσημο.
Για την πρωτιά του Συρακούσιου μεγαλοφυούς έπαιξε ρόλο και η συντεχνιακή συμπάθεια. Τελική προτίμησή μου λοιπόν: ο Αρχιμήδης .
(Στέλιος Φραγκόπουλος, Stelios Frangopoulos)