11 October 2009

Βυζάντιο και Νεοσκοταδισμός

Μια ανταλλαγή επιστολών, σχεδόν σαν live chat!

(click)


Κυκλοφόρησε πρόσφατα ή κυκλοφορεί σύντομα ένα βιβλίο της κ. Γλύκατζη-Αρβελέρ, με τίτλο "Γιατί μας αφορά το Βυζάντιο" και περιλαμβάνει σ' αυτό τους σημαντικότερους λόγους για το μεγαλείο του Βυζαντίου. Πρώτος και καλύτερος λόγος, λοιπόν (από το ΒΗΜΑ, 11/10/2009):
"Χαρακτηριστικά θα πω εδώ ότι ενώ η αρχαιοελληνική γλώσσα έδωσε τα ονόματα των επιστημών (και ιδιαίτερα της φιλοσοφίας αλλά και του θεάτρου) καθώς και του αντικειμένου τους σε όλες σχεδόν τις νεότερες ευρωπαϊκές γλώσσες, το Βυζάντιο κληροδότησε γλωσσικά στην Ευρώπη όρους που σχετίζονται σχεδόν όλοι με τις ιδεολογίες, με τη θρησκεία και την εκκλησιαστική πρακτική. Αναφέρω ως παράδειγμα τους όρους: ορθοδοξία, καθολικός, κοιμητήριο, αίρεση και αιρετικός, ιεραρχία και εικονοκλάστης, λέξεις που τόσο χρησιμοποιούν οι νέοι της εποχής μας, αυτοί που αρνούνται την όποια αυθεντία."

Αν δεν υπήρχε το Βυζάντιο, δεν θα είχαμε δηλαδή λέξεις για να χαρακτηρίσουμε το νεκροταφείο... οι Αρχαίοι μάλλον δεν είχαν νεκροταφεία και μέσω Βυζαντίου αποκτήθηκε η ονομασία "κοιμητήριο", η οποία δεν ξέρω από ποιους χρησιμοποιείται εν Ελλάδι... Και στην Ευρώπη, στα γερμανικά και στις σκανδιναβικές γλώσσες χρησιμοποιείται άλλος όρος! Οι δε Εγγλέζοι, αν δεν είχαν υιοθετήσει από τα μεσαιωνικά ελληνικά τη λέξη cemetery, ίσως και να συσσώρευαν άθαφτους τους νεκρούς, μέχρι να βρουν μια ονομασία...

Οι υπόλοιπες λέξεις που αναφέρει η κ. Αρβελέρ, είναι περίπου άχρηστες και ενδιαφέρουν μόνο τους θρησκόληπτους. Οι δε νέοι χρησιμοποιούν, λέει, καθημερινά λέξεις όπως εικονοκλάστης, αίρεση και κοιμητήριο - η συγγραφέας μάλλον στην τύχη συναρμολογεί προτάσεις...

Άλλη μια επιβεβαίωση λοιπόν ότι μόνο περιθωριακά πράγματα δημιουργήθηκαν στο Βυζάντιο αυτούς τους 11 αιώνες υποβάθμισης και οπισθοδρομικότητας, όπως έγραψα και στην επιστολή για άλλο λόγο.