21 August 2011

Ψήφοι, ράσα και το λόμπι της Παναγιάς

Αν και η ελπίδα για έξοδο από την ύφεση δεν περνάει τις καλύτερες μέρες της, η ελπίδα για ψήφους από το χριστιανικό ακροατήριο πεθαίνει τελευταία. Αλλωστε, η Δεξιά του Κυρίου ψηφίζει χωρίς παραβάν

Αριστοτελία Πελώνη, ΤΑ ΝΕΑ, 20/8/2011

Την τιμητική της είχε η Μεγαλόχαρη πριν από λίγες μέρες. Με την ευκαιρία, ο Αντώνης Σαμαράς και ο Γιώργος Καρατζαφέρης δεν φείσθηκαν αναφορών στο όνομα της «Υπερμάχου Στρατηγού» που θα μας βγάλει από την κρίση, ψέλνοντας το δικό τους «Αβε Μαρία».

Τέτοια είναι η σπουδή κομματικής εκμετάλλευσης της γενικότερης κρίσης - για την οποία όλοι οι αναλυτές συμφωνούν ότι ερεθίζει τα συντηρητικά ανακλαστικά των ψηφοφόρων και δεν αποκλείεται να στρέψει στη θρησκεία και τους πιο αδιάφορους μέχρι σήμερα για τα θεία -, ώστε πρόσφατα οι βουλευτές του ΛΑΟΣ πήγαν για μαλλί και βγήκαν κουρεμένοι. Αφετηρία τους ήταν να αποδείξουν ότι οι εκκλησίες ερημώνουν λόγω του περιορισμού των διορισμών στο Δημόσιο και, συνεπώς, η Ελλάδα χρειάζεται περισσότερους κληρικούς. Από τη σχετική έρευνα και την ερώτηση στη Βουλή όμως, προέκυψε ότι όχι μόνο δεν έχουμε έλλειψη από ιερείς, αλλά ότι αντί 8.300 οργανικών θέσεων, ο αριθμός αυτών που μισθοδοτούνται από το Δημόσιο φτάνει τους 10.368. Ολα αυτά την ώρα που οι κληρικοί δεν έχουν υποστεί περικοπές στα εισοδήματά τους.



Οπως και να 'χει, δεν αποτελεί μυστικό ότι ο Γιώργος Καρατζαφέρης πριμοδοτήθηκε πολιτικά από ορισμένους κύκλους της Εκκλησίας για τα συνθήματα και τις απόψεις του. Κι εκείνος με τη σειρά του ανταπέδωσε ονομάζοντας το κόμμα του Λαϊκό Ορθόδοξο Συναγερμό. Οι εκλεκτικές (ιδεολογικές και όχι μόνο) συγγένειες τόσο με τον Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο όσο και με τη Βόρεια Ελλάδα έπαιξαν τον ρόλο τους. Το 2002 ο τότε Αρχιεπίσκοπος δεν έκρυψε τη στήριξή του για τον υποψήφιο υπερνομάρχη Γιώργο Καρατζαφέρη. Σε κλειστό κύκλο πιστών είχε χαρακτηρίσει ανοησίες τα περί Ακροδεξιάς και είχε πει ότι οι ψηφοφόροι του Καρατζαφέρη είναι καλοί χριστιανοί. Επισήμως είχε διαψεύσει τα σχόλια την επομένη.

Και αν ο Γιώργος Καρατζαφέρης περιορίστηκε σε ένα σχόλιο για την Παναγία ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου, και οι πιο καλόπιστοι δεν μπόρεσαν να αφήσουν ασχολίαστη την πολλάκις αναφορά περί Μεγαλόχαρης στην πρόσφατη δήλωση του Αντώνη Σαμαρά, η οποία ενισχύει όσους τον επικρίνουν ότι μετατρέπει τη συντηρητική παράταξη της χώρας σε μια μικρή, χριστιανοπατριωτική ομάδα. Για όσους σπεύδουν να αναφερθούν στις μέρες δόξες που έζησε η «Δεξιά του Κυρίου» επί διακυβέρνησης Καραμανλή και που βούλιαξαν στο σκάνδαλο του Βατοπεδίου, δεν είναι λίγοι όσοι υπενθυμίζουν ότι ο σημερινός αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είχε την αμέριστη συμπαράσταση της Εκκλησίας στη Βόρεια Ελλάδα στα οργισμένα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό τη δεκαετία του '90.

Με παρέμβαση του νυν αρχηγού της ΝΔ και τότε υπουργού Εξωτερικών, ο Μητροπολίτης Παντελεήμων Β' είχε μιλήσει στο συλλαλητήριο της 14ης Φεβρουαρίου 1992 για το Μακεδονικό παρά την αντίθετη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης. Ο μητροπολίτης έκτοτε δεν υπερέβη τα εσκαμμένα, κάτι που άλλαξε άρδην με την εμφάνιση του Παναγιώτη Ψωμιάδη ως νομάρχη και του κ. Ανθιμου ως Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης. Στη συμπρωτεύουσα, άλλωστε, ήταν συχνά δυσδιάκριτα τα όρια ανάμεσα στα ελληνοχριστιανικά ήθη και τους αγώνες για το Μακεδονικό, τάση που ενισχύθηκε από το γεγονός ότι προνομιακοί συνομιλητές της Εκκλησίας ήταν βουλευτές και κυβερνητικά στελέχη. Και αυτό δεν αφορά μόνο τη ΝΔ, αλλά και το ΠΑΣΟΚ.

Στην περίπτωση του κυβερνώντος κόμματος ίσως ισχύει η λαϊκή ρήση «όποιος καεί στον χυλό φυσάει και το γιαούρτι». Η μάχη για τις ταυτότητες, τα συλλαλητήρια με τα φλεγόμενα ράσα και οι αφορισμοί με στόχο τον αρμόδιο τότε υπουργό Μιχάλη Σταθόπουλο και τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη ίσως να έμαθαν το ΠΑΣΟΚ να είναι πιο διαλλακτικό με την Εκκλησία. Υπενθυμίζεται ότι τότε η κυβέρνηση επιχείρησε, κατόπιν υποδείξεως της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, να αφαιρέσει την αναγραφή του θρησκεύματος από την αστυνομική ταυτότητα των Ελλήνων.

Η πρώτη αντίδραση της Εκκλησίας ήταν άμεση, διά στόματος μακαριστού Χριστοδούλου, ο οποίος είχε δηλώσει ούτε λίγο ούτε πολύ για τους κυβερνητικούς ότι «θέλουν να μας επιτεθούν σαν σκυλιά και να μας κόψουν τις σάρκες». Τα δύο συλλαλητήρια που οργάνωσε στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη έμειναν στην ιστορία, την ώρα που η στάση του Κώστα Σημίτη και του αρμόδιου υπουργού Μ. Σταθόπουλου έβρισκε ελάχιστους υποστηρικτές μέσα στο ΠΑΣΟΚ κι ακόμη λιγότερους στα υπόλοιπα κόμματα.

Σημαντικό ρόλο στη σύγκρουση Εκκλησίας - Πολιτείας έπαιξε ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κώστας Καραμανλής, ο οποίος υπέγραψε στη συλλογή υπογραφών που οργανώθηκε από την Εκκλησία της Ελλάδας και καλούσε σε δημοψήφισμα για το θέμα. Εντέλει, η αναγραφή του θρησκεύματος στις αστυνομικές ταυτότητες, ακόμα και σε εθελοντική βάση, κρίθηκε αντισυνταγματική κι έτσι γράφηκε ο επίλογος του έπους, το οποίο έκανε τεράστια ζημιά στο ΠΑΣΟΚ. Οσο για τον Κώστα Καραμανλή, ανταμείφθηκε για τη στάση του από τους ψηφοφόρους της Εκκλησίας.

Υπέρμαχος του διαχωρισμού Κράτους - Εκκλησίας, ο Γιώργος Παπανδρέου επανέφερε το θέμα και δεσμεύθηκε ότι θα προχωρήσει σε αυτή την τομή τον Σεπτέμβριο του 2009 από το βήμα της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης, η οποία αποδείχθηκε το πολιτικό Βατερλώ του Κώστα Καραμανλή. Η πραγματικότητα όμως τον πρόλαβε. Ο Πρωθυπουργός άνοιξε πολλά μέτωπα με το Μνημόνιο, όχι όμως με την Εκκλησία.

Στην Ιερά Σύνοδο. Ενδεικτική της αμφιθυμίας που επικρατεί στο κυβερνητικό στρατόπεδο για την Εκκλησία είναι η πρόσφατη συνάντηση του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Ευάγγελου Βενιζέλου με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο και τα μέλη της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου. Ηταν η πρώτη φορά που ένας υπουργός παραβρέθηκε στην Ιερά Σύνοδο. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος εξερχόμενος έσπευσε να διαβεβαιώσει ότι η εκκλησιαστική περιουσία δεν θα ενταχθεί στο Ταμείο Δημόσιας Περιουσίας και ότι το κράτος δεν σχεδιάζει περικοπές στη μισθοδοσία των κληρικών. Από την πλευρά της η Ιεραρχία δεσμεύθηκε ότι θα προσφέρει βοήθεια στην οικονομική κρίση, την οποία, πάντως, κανένας δεν έχει δει ακόμη. Δεν αποτελεί μυστικό πως προερχόμενος από τον Βορρά ο υπουργός Οικονομικών έχει καλές σχέσεις με την Εκκλησία, ενώ πρόσφατα τον ευλόγησε για την ανάληψη των νέων καθηκόντων του και ο κ. Ανθιμος.

Πάντως, σύμφωνα με εκκλησιαστικές πηγές, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης έχει απαντήσει θετικά στον κ. Ιερώνυμο στο αίτημα για αποδέσμευση της εκκλησιαστικής περιουσίας προκειμένου να αξιοποιηθεί για το φιλανθρωπικό έργο της Εκκλησίας. Μάλιστα, στην πρόσφατη συνάντηση, ο κ. Βενιζέλος δεσμεύθηκε ότι θα συστήσει επιτροπή η οποία και θα εξετάζει ad hoc την κάθε περίπτωση, ώστε να μπορούν να αποδεσμεύονται περιουσιακά στοιχεία. Εως τότε η Εκκλησία θα περιμένει στο ακουστικό της...