26 May 2015

Η μεγάλη πτώση...

του Πάσχου Μανδραβέλη, Καθημερινή, 26/5/2015

Είναι γνωστό το ανέκδοτο κάποιου που έπεσε από έναν ουρανοξύστη και, πριν σκάσει στο έδαφος, σε κάθε όροφο έλεγε: «Δόξα τω Θεώ. Μέχρι στιγμής αποφύγαμε τα χειρότερα». Κάπως έτσι, σε ελεύθερη πτώση, είναι τους τελευταίους μήνες η χώρα. Ενώ τα πρώτα σημάδια της χρεοκοπίας είναι ορατά, το επικοινωνιακό σύστημα της κυβέρνησης μονολογεί: «Δόξα τω Θεώ. Μέχρι στιγμής δεν χρεοκοπήσαμε».

Έτσι, ενώ «πρώτη φορά» το κράτος βάζει χέρι στα αποθεματικά των δημόσιων οργανισμών και των ασφαλιστικών ταμείων, ακούμε τους κυβερνώντες να λένε: «Ε, και τι έγινε; Τα repos δίνουν καλύτερα επιτόκια». Πάει ο 50ός όροφος... Καθυστερούν οι πληρωμές συντάξεων και μισθών; Ετοιμο το παραμύθι: «Το σύστημα ΔΙΑΣ χαλάει κάθε τρεις και λίγο». Πάει και ο 49ος όροφος... Υπάρχει στάση πληρωμών στην αγορά; «Ελα μωρέ τώρα!». Πάει και ο 48ος όροφος... Εκφράζουν τη δυσαρέσκεια μέχρι την αποστροφή τους όλοι οι εταίροι, αυτοί δηλαδή που ήταν και παραμένουν οι πιστωτές έσχατης ανάγκης για τη χώρα; «Κάνουμε φοβερή διαπραγμάτευση και αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι μέχρι στιγμής αποφεύχθηκαν τα χειρότερα», παπαγαλίζουν όλοι οι «φίλοι της κυβέρνησης». Πάει και ο 47ος όροφος...

Το ανέκδοτο δεν αναφέρει τι λέει ο δυστυχής που πέφτει από τον ουρανοξύστη όταν πλησιάζει το έδαφος. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να σκεφτεί τον νόμο της βαρύτητας και υπολογίζοντας την ταχύτητα πρόσκρουσης να υπολογίζει τις πιθανότητες επιβίωσης ή και αναπήδησης μόλις αγγίξει το έδαφος. Τα δικά μας πολιτικά ανέκδοτα όμως δεν έχουν τέτοια προβλήματα. Ήδη διακινούν «τεχνικές λεπτομέρειες» της πιθανής πλέον πρόσκρουσης. Λένε ότι μια καθυστέρηση πληρωμής του ΔΝΤ δεν σημαίνει τυπικά χρεοκοπία, αλλά είναι κάτι σαν ανάληψη σε ένα άλλο κόσμο, που τώρα πλέον δεν είναι απλώς εφικτός· είναι το πιθανότερο σενάριο.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι η επικοινωνιακή του τακτική. Είναι τόσο καλή ώστε πιστεύουν και οι ίδιοι τις ανοησίες που λένε. Τα πρώιμα συμπτώματα χρεοκοπίας αποσιωπώνται κι όλοι νομίζουν ότι με ένα καλό κόλπο στη Ρίγα ή στις Βρυξέλλες αποφεύγεται το χειρότερο. Αποσιωπούν και ξεχνούν την «πανουργία της Ιστορίας». Γράφαμε και παλιότερα: «Δυστυχώς, ελάχιστοι κατανοούν ότι η Ιστορία δεν συμβαίνει μονομιάς. Κοιτάμε το παρελθόν ελλειπτικά και αποσπασματικά επειδή έτσι το μαθαίνουμε από τα σχολικά βιβλία: εκεί υπάρχουν μόνο “σταθμοί της Ιστορίας”. Πολλές φορές μένουμε έκθαμβοι από τη “μωρία” των αποφάσεων που έλαβαν πολιτικοί ηγέτες, κόμματα ή ακόμη και κοινωνίες. Ας σκεφτούμε μόνο πόσες φορές αναρωτηθήκαμε: “Μα, πώς μπόρεσαν να το κάνουν αυτό; Δεν έβλεπαν την καταστροφή που ερχόταν;”. Ξεχνάμε ότι αυτά που φαντάζουν τώρα ως “κομβικά σημεία” στην Ιστορία δεν είναι παρά το προϊόν πολλών μικρών αποφάσεων, εδώ κι εκεί» (Καθημερινή 24.1.2015).

Η χρεοκοπία μιας χώρας δεν είναι ένα γεγονός, είναι μια διαδικασία την οποία ήδη ζούμε. Πρώτη φορά στη μεταπολεμική ιστορία ανακοινώνεται ότι θα πληρωθούν μισθοί και συντάξεις. Για πρώτη φορά τίθεται το δίλημμα αν θα γίνουν οι εσωτερικές πληρωμές ή οι εξωτερικές. Πρώτη φορά τα στελέχη ενός κυβερνώντος κόμματος παρουσιάζουν τέτοια άγνοια για το τι σημαίνει χρεοκοπία. Το «πρώτη φορά Αριστερά» μεταμορφώνεται ταχύτατα σε «πρώτη φορά τέτοιος εφιάλτης»...